Nu Oosterse filosofieën en tradities hun intrede hebben gemaakt in het Westen, raken steeds meer mensen bekend met het chakrasysteem. Dit is een systeem dat activiteit in het menselijk lichaam classificeert als bio-energetische activiteit. De term 'chakra' is Sanskriet voor 'wiel' of 'radar'. Binnen deze wielen vindt energetische activiteit plaats en wordt deze weer doorgegeven aan andere grotere en kleinere chakra's in ons lichaam.
In totaal hebben we 7 grotere chakra's die zich opstapelen in de wervelkolom. Vanuit hier zijn weer vertakkingen kenbaar die uitstrekken tot kleinere chakra's in andere plekken in ons lichaam. In dit artikel ga ik in op de werking van de 7 grote chakra's. Ik geef het overzicht van de verschillende grote chakra's, hun kleuren en hun betekenis. Ook ga ik in op de bestaansgeschiedenis en hoe we chakra's kunnen zien in het licht van ons eigen dagelijks leven. Hieronder vind je een overzicht van de inhoud van het artikel. Klik op de desbetreffende titel om direct naar het gewenste onderdeel te gaan.
[caption id="" align="alignnone" width="692"] De 7 chakra's stapelen zich op langs de wervelkolom en zijn gekenmerkt door de kleuren van een prisma.[/caption]
Het ontstaan van chakra's en hun theorie
De filosofie over het chakrasysteem is naar verluidt zo'n vierduizend jaar geleden ontstaan in India. De eerste verwijzingen zijn teruggevonden in de Veda's, de oudste geschriften van de Indiërs. Hierin wordt verwezen naar de spirituele weg van de mens. De gedachte erachter is dat het lichaam het beste instrument is om het raadsel van de mens en zelfs de mysteriën van het heelal te kunnen doorgronden. Chakra's zijn hiermee dan ook omschreven als niveaus van bewustzijn. De drie lagere chakra's verbinden de mens met de aarde en de stoffelijke realiteit. De vier hogere chakra's horen bij het mentale spectrum.
Hoe chakra's werken in ons lichaam
Hoewel de chakra's niet fysiek tastbaar zijn, hebben ze een enorme uitwerking op ons lichaam. Aangenomen wordt dat ze uitwerking kunnen hebben op onze fysieke verschijning, eventuele kwalen en al onze gedachten en gedragingen. Omgekeerd kunnen deze zaken ook uitwerking hebben op onze chakra's. Zo is het feitelijk een systeem dat zichzelf in stand houdt. Trauma's, conditioneringen, gewoonten, opvattingen en emotionele en fysieke wonden kunnen de vrije stroom tussen de chakra's blokkeren. Hierdoor kunnen de chakra-blokkades ervoor zorgen dat we het leven als onvolledig of onevenwichtig ervaren.
Het effect van heling op de chakra's
Besteden we daarentegen aandacht aan heling (zelf of door anderen), dan kunnen we onze chakra energie vrij laten doorstromen en zo meer evenwicht in ons leven krijgen. Omdat het systeem zo intrinsiek verbonden is, kunnen we de heling op verschillende punten verzekeren. Zo kunnen we helen door:
Oorzakelijke basisonderzoeken voor zelfinzicht (wat ligt er aan de blokkade of het gebrekkige evenwicht ten grondslag, hoe zou je het liever zien en wat kan je daar vervolgens voor doen?)
Oefeningen (dit kan door middel van meditatie/visualisatie of energetische healing, maar ook via lichaamswerk. Yoga is hier bij uitstek op gebouwd, maar ook met bijvoorbeeld fitness of krachttraining kun je vrije doorstroom van energie door de chakra's bevorderen.)
Evenwicht brengen door excessen en deficiënties te balanceren (in gedrag en gewoontes). Excessen balanceren we door middel van loslaten. Deficiënties door middel van aankijken.
Het overzicht van de verschillende chakra's
Alle Chakra's worden gekenmerkt door een aantal eigenschappen, die ik hieronder nader zal toelichten per chakra. Zo is aan elk chakra een element gekoppeld, hebben alle chakra's een doel, een kleur, specifieke levensgebieden, een gerichtheid (waar het juist wél op gericht is, het licht) en een demon (wat het juist probeert te vermijden en wat ook daardoor vaak in onze belevingswereld aanwezig is, het donker).
Tussen de gerichtheid en de demon speelt zich een bepaalde zoektocht naar evenwicht af. Hierdoor kennen de chakra's evenwichtige kenmerken (die ik ook zal benoemen) en kenmerken die aanwezig zijn juist wanneer het evenwicht ontbreekt, die zich kan uiten in deficiëntie als exces. Deze laatste kenmerken kunnen ons helpen identificeren wat we in onszelf kunnen helen. Daarom deel ik per chakra ook de helingsstrategie.
Het eerste chakra (wortelchakra)
Naam: Muladhara of wortelchakra
Element: Aarde
Kleur: Rood
Plaats: Stuit (einde ruggengraat)
Doel: Funderen, basis bieden
Basis gelegd rond: Laatste trimester zwangerschap tot een jaar
Levensgebieden:
Angstig, rusteloos, extreem beweeglijk / niet stil kunnen zitten
Weinig focus en discipline
Zwakke grenzen
Wanordelijk
Fysiek vaak te licht
Excessieve kenmerken:
Hamsteren, op het materiële gefixeerd, hebzucht
Angst voor verandering, controledrang, verslaafd aan zekerheid
Rigide grenzen
Fysiek vaak te zwaar
Helingsstrategie:
Lichaamsbewustzijn vergroten
Lichamelijke activiteit (bewust wandelen of rennen, dansen, yoga, krachttraining, etc)
Massage, aanraking
Naar vroege hechtingsrelatie kijken met ouders (met name moeder)
Helpende affirmaties:
Ik ben veilig / Mij kan niets gebeuren
Ik mag er zijn
Ik ben hier en ik ben echt
Mijn lichaam mag er zijn
Ik ben in overvloed ondergedompeld
De aarde ondersteunt me en vervult mijn behoeften
Het tweede chakra (sacrale chakra)
Naam: Svadisthana (zoetheid) of sacrale chakra
Element: Water
Kleur: Oranje
Plaats: Bekkenbodem, bij heiligbeen (zo'n 4 cm onder de navel)
Doel: Beweging en verbinding
Basis gelegd rond: een half jaar tot twee jaar
Levensgebieden:
Behoeften kunnen aangeven en lusten kunnen ervaren
Koestering van jezelf en anderen
Aanpassingsvermogen
Gezonde grenzen
Sierlijke beweging
Deficiënte kenmerken:
Frigiditeit, angst/afkeer voor seks
Ontzegging van plezier
Excessieve grenzen
Angst om te veranderen / rigiditeit
Gebrek aan verlangen, passie, opwinding
Algehele emotionele blokkade
Excessieve kenmerken:
Seksuele verslaving of seks gebruiken als middel
Verslavingsgevoeligheid in het algemeen
Buitensporig sterke emoties
Zwakke grenzen / gemakkelijk grenzen van anderen schenden
Helingsstrategie:
Bewegingstherapie, dansen
Emoties vrijlaten of indammen (afhankelijk van deficiëntie vs exces)
Werken aan aanvoelen, uitdragen en beschermen van grenzen
Leuke dingen doen, plezier omarmen
Aan verslavingen werken
Helpende affirmaties:
Ik mag plezier maken
Ik zie de schoonheid in mezelf en de wereld
Ik beweeg moeiteloos
Het leven is leuk
Mijn gevoelens mogen er zijn
Mijn seksualiteit is heilig
Het derde chakra (solar plexus chakra)
Naam: Manipura (fonkelend juweel), seolar plexus of zonnevlecht chakra
Element: Vuur
Kleur: Geel
Plaats: Plexus solaris (zo'n 3 cm boven de navel)
Doel: Transformatie
Basis gelegd rond: anderhalf tot vier jaar
Levensgebieden:
Fijne persoon om bij te zijn / warme persoonlijkheid
Spontaniteit, speelsheid, humor
Assertief en pro-activiteit / gaat uitdagingen niet uit de weg
Deficiënte kenmerken:
Weinig energie
Zwakke wil
Maakt dingen niet gemakkelijk af / afhaker
Lage eigenwaarde
Kil
Slachtoffermentaliteit
Passief
Excessieve kenmerken:
Overheersend, soms zelfs agressief
Altijd het laatste woord willen hebben
Manipulatief, soms narcistisch
Woedeaanvallen
Extreem prestatiegericht
Hyperactief
Helingsstrategie:
Aardingsoefeningen
Emotionele bevrijding (bij deficiëntie) of emotionele indamming (bij exces)
Risico's nemen (bij deficiëntie) of spanningsbeheersing (bij exces)
Lichamelijke beweging: Oosterse vechtkunsten
Helpende affirmaties:
Ik [naam] mag er helemaal zijn
Ik omarm mijn innerlijke vuur en doe wat ik wil, met liefde
Ik kan alles waar ik mijn zinnen toe zet
Het vierde chakra (hart chakra)
Naam: Anahata (ongeslagen) of hart chakra
Element: Lucht
Kleur: Groen
Plaats: Hart
Doel: Liefde en evenwicht
Basis gelegd rond: vier tot zeven jaar
Levensgebieden:
Naam: Vissudha (zuivering) of keel chakra
Element: Geluid
Kleur: Lichtblauw
Plaats: Keel
Doel: Communicatie & creativiteit
Basis gelegd rond: zeven tot twaalf jaar
Levensgebieden:
Naam: Ajna (waarnemen en commanderen) of derde oog chakra
Element: Licht
Kleur: Indigo
Plaats: Derde oog (het punt tussen de wenkbrauwen)
Doel: Herkennen van patronen
Basis gelegd rond: Adolescentie
Levensgebieden:
Het vermogen om informatie waar te nemen, te analyseren en te verspreiden
Intelligent, bewust, opmerkzaam
Onbevooroordeeld
Positief kritische denker
Gevoel van spirituele verbondenheid
Meesterschap, algehele wijsheid
Deficiënte kenmerken:
Spiritueel cynisme
Starre overtuigingen
Apathie
Materialisme, hebzucht, dominantie over anderen
Excessieve kenmerken:
Zich overmatig intellectueel voordoen
Spirituele verslaving / contact met de fysieke realiteit verloren
Dissociatie van het lichaam
Helingsstrategie:
Herstellen van verbinding met het lijf (bij exces) of verbinding met de geest (bij deficiëntie)
Mediteren (vooral bij deficiëntie, bij exces meer focus op lichaamsbewustzijn in meditatie)
Krachttraining, yoga (bij exces)
Helpende affirmaties:
Ik draag het goddelijke in mij
Ik vertrouw op mijn innerlijke wijsheid
De wereld is mijn leraar
Constant in beweging
Het is belangrijk op te merken dat de chakra's altijd in beweging zijn, net als wij mensen en de wereld dat zijn. Externe factoren kunnen invloed hebben op onze energiestroming en chakra's blokkeren. Daarom is werken aan chakra's niet iets wat ooit af zijn, net zoals wij mensen dat nooit zijn. Juist om die reden zie ik zaken die helpen chakra's te helen als onderdeel van onze dagelijkse zelfzorg. Denk aan onze persoonlijke en spirituele ontwikkeling, maar ook winstgevende routines als mediteren en lichaamsbeweging.