Aangezien ik voor mijn Ice Queen Sessies (ijsbad workshops met vrouwelijke touch) veel vrouwelijke deelnemers aantrek, stellen mensen mij regelmatig de vraag: kan ik koud douchen of een ijsbad nemen wanneer ik menstrueer? Want elke vrouw met cyclus weet dat het tijdens de menstruatie soms erg verleidelijk kan zijn om je juist te omringen met een hoge mate van comfort. Jezelf blootstellen aan koude klinkt dan ook nogal tegenstrijdig. Dus wat zou ik adviseren? Het antwoord is niet zo zwart/wit (net als zoveel dingen in het leven). Met de informatie in dit artikel wil ik daarom de verschillende factoren schetsen om rekening mee te houden, zodat je zelf een geïnformeerde beslissing kunt nemen.
Voordat ik in de theorie van de kou duik, wil ik je eerst wat vertellen over de vrouwelijke cyclus. Want niet elke vrouw is zich heel bewust van hoe deze werkt. Velen van ons zijn toch opgevoed met het idee dat je gewoon een pilletje neemt of een spiraaltje plaatst . Zo maken ze onder remming van de vrouwelijke hormonen hun cyclus niet ten volste mee. Toch kun je als je er goed op let - zelfs als je anticonceptie gebruikt - verschillende fases in de menstruatie herkennen die invloed hebben op onze stemming en energie. Deze worden ook wel vergeleken met de 4 seizoenen zoals we ze kennen uit de jaargetijden: 
Wanneer: Ongeveer dag 1 t/m 6 (de periode wanneer we bloeden, ofwel de menstruatie of ongesteldheid).
Waaraan kunnen we het herkennen: Tijdens deze fase is de energie laag en hebben we zin om vooral met onszelf te zijn. Ons minder te omringen met anderen, maar juist lekker in stilte te verkeren. De fase kan zich kenmerken door een grotere behoefte aan comfort en warmte, zoals we dat in de meteorologische winter ook vaak hebben. 
Wanneer: Ongeveer dag 7 t/m 13 (de pre-ovulatie fase).
Waaraan kunnen we het herkennen: Tijdens deze fase komen we weer uit onze figuurlijke winterslaap en hebben we zin om nieuwe projecten op te pakken en meer zin om ons te begeven in de wereld. Dankzij het hormoon estradiol (een oestrogeen) krijgen we een push aan energie, waardoor we meer aankunnen en meer gedaan krijgen. 
Wanneer: Ongeveer dag 14 t/m 21 (de ovulatie fase, ofwel de fase wanneer de eisprong plaatsvindt).
Waaraan kunnen we het herkennen: Tijdens deze fase, gepusht door specifieke hormonen die vrijkomen met de ovulatie, willen we onszelf echt laten zien in de wereld. We zijn extra sociaal, hebben zin in verbinding met anderen (vrienden, onze kinderen, onze partner) en natuurlijk: extra zin in seks. 
Wanneer: Ongeveer dag 1 t/m 6 (de zogenaamde luteale fase, ofwel de pre-menstruele fase).
Waaraan kunnen we het herkennen: In de herfst krijgen we langzaam weer meer zin om naar binnen te keren. We krijgen relatief minder energie en ons lichaam geeft aan echt wat minder te willen doen, dan je in de lente en zomer gewend was. Tijdens deze fase kunnen we verwachtingen die mensen van buitenaf op ons plaatsen minder goed managen. Soms leidt dit tot prikkelbaarheid en uitbraken van heftige emoties, al dan niet geleid door fysieke ongemakken (vooral vermoeidheid). Dit kennen we ook wel als het fenomeen PMS.
Het is trouwens goed om op te merken dat er zijn verschillende onderzoeken zijn die aantonen dat PMS vooral ontstaat wanneer we aan onze behoeften aan meer rust en stilte voorbij gaan. Dus wanneer we onze grenzen niet goed aanvoelen en beschermen, wat in de gejaagde moderne tijd waarin we leven ook niet altijd makkelijk is. Geven we echter gehoor aan deze innerlijke behoefte tot meer naar binnen keren, dan kunnen we deze fase juist inzetten om onze ideeën vrij te doen stromen, onze innerlijke wijsheid te doen spreken en creatieve output te leveren. 
De fases zoals hierboven omschreven zijn uiteraard gegeneraliseerd. Op individueel niveau, dus per vrouw, kan het enorm verschillen hoe sterk je op hormonale veranderingen in je lichaam reageert en hoe dit zich dus uit in je stemming en energieniveau. Precies om deze reden is het daarom ook lastig om een algemeen advies te geven over hoe om te gaan met een koude douche of een ijsbad door alle fasen van de cyclus heen.
Op zich zal het tijdens de lente en zomer niet zoveel vragen oproepen. Dat doet het ook niet, trouwens. Toch vond ik het fijn even het gehele cyclus-plaatje te schetsen, zodat je weet wat je aan jouw lichaam kunt voelen. Afhankelijk van de persoon kan de behoefte aan/zin in een koude douche of koud bad echter anders aanvoelen tijdens de herfst en de winter. Want hoe ga je om met de tijdelijke stress die in je lichaam vrijkomt, wanneer je juist de behoefte hebt aan meer comfort en zachtheid, zowel mentaal als fysiek? 
Om deze vraag te beantwoorden heb ik gekeken naar mijn eigen ervaring en de ervaringen van andere dames binnen de Wim Hof Methode community. Dit is een hechte (online) community van vrouwen van over de hele wereld die zich bezighouden met koudetraining. Uiteraard is dit anekdotisch bewijs en niet op wetenschap gestoeld. Simpelweg omdat er nog geen onderzoek is gedaan naar de effecten van bewuste koudeblootstelling specifiek voor vrouwen. Wie weet komt dat ooit nog in de toekomst. Voor nu hoop ik dat mijn inzichten hieronder voor je volstaan.
In principe is er niemand binnen de WHM Community die een koude douche echt een probleem lijkt te vinden. Weet wel dat ik en de andere dames al lange tijd met koude trainen en dus een flinke dosis kou gewend zijn. Wil je beginnen met koud douchen, dan is het misschien extra prettig voor je om dit dan te doen in de lentefase, de dagen net na je menstruatie. Dan gun je jezelf de fijnste transitie in het trainen met koud water.
Dit is vooral een cadeautje aan jezelf en echt geen must. Zelf douche ik al jaren mijn hele cyclus rond elke ochtend koud af, zonder problemen. Net voor mijn menstruatie (wanneer ik lichte krampjes ervaar in mijn baarmoeder) heb ik juist het gevoel dat een wisseldouche (eerst warm en dan koud) de krampen verlicht.
De koude douche lijkt trouwens ook geen negatieve impact te hebben op de vruchtbaarheid, mocht je het je afvragen. Zelf heb ik al jaren een regelmatige cyclus en terwijl ik dit type ben ik zwanger. Dat proces ging - gelukkig! - heel erg snel. Er bestaan zelfs vermoedens dat koudetraining erg gunstig kan zijn voor de werking van de voortplantingshormonen. Toch kan ik dit - buiten mijn eigen ervaring om - niet met wetenschappelijke feiten onderbouwen. Wederom een kwestie van simpelweg te weinig onderzoek dat er hiernaar is gedaan.
Het ijsbad is wel even een tikkeltje anders. Dit vergt veel meer van je lichaam dan een koude douche, ware het niet dat het oncomfortabele moment in een ijsbad maar heel kort is (gemiddeld 1 a 1,5 minuut). Uiteraard heb ik het geprobeerd in elke fase van mijn cyclus. Op basis van mijn eigen ervaring kan ik zeggen dat er slechts 1 moment is dat ik de gedachte aan het ijsbad iets minder fijn vind: de periode van 1 dag voor en de 1e dag van mijn menstruatie.
Dat is echt vooral een gevoel vooraf. Want wanneer ik me er overheen zet en toch het bad in ga, ervaar ik juist dat het zeurderige gevoel in mijn baarmoeder en eventuele vermoeidheid enorm verlicht. Meer nog dan de koude douche. Hierbij moet ik wel opmerken dat er in de WHM community zeker vrouwen zijn die dit net zo ervaren, maar ook vrouwen die niet ervaren. Ik kan niet zomaar verklaren waar dat door komt.
Sommige mensen - waaronder ikzelf - vinden het lekker om met koude te trainen. Bijvoorbeeld in een koud klimaat lange hikes te doen in niks dan een sportbeha en korte broek (plus muts). Het is het moment van totale eenwording met de natuur waar ik super goed op ga. En hoewel veel mensen me voor gek verklaren, zou ik hierbij altijd zeggen: als je het ervaart, begrijp je precies wat ik bedoel! Maar goed, is dit slim tijdens de (zwaardere dagen van de) menstruatie? Ik moet eerlijk zeggen dat ik het dan duidelijk minder prettig vind en mezelf liefst wat meer comfort geef. Dat is al heel makkelijk te doen door handschoenen en een shirtje te dragen. Het zal je verrassen hoeveel dit voor je kan doen, zonder dat het afdoet aan de diepe ervaring in de natuur! 
Wat je moet weten van een ijsbad als je hier nog niet mee bekend bent, is dat het met de juiste begeleiding juist een enorm meditatief moment kan zijn waarin je even helemaal met jezelf kunt connecten. Wanneer je alle spanning en weerstand kunt loslaten (door je er niet tegen te verzetten), kan het juist een enorm meditatieve ervaring zijn waarin het compleet stil is in jezelf en om je heen. Dit is niet het eerste waar mensen aan denken wanneer ze denken aan een ijsbad. Maar het is juist de reden waarom ik het zo'n ontzettend krachtige ervaring vind.
Het is precies dit wat me er toe heeft aangezet om ooit met mijn Ice Queen Sessies te beginnen. Als je kijkt naar de informatie van de fases in de vrouwelijke cyclus, is je misschien opvallen dat de herfst en de winterfase niet de meest sociale fases van de jaargetijden zijn. Het zou daarom zeker kunnen dat je in de periode rond je menstruatie helemaal niet zo'n behoefte hebt om met andere mensen samen te zijn en dat een Ice Queen Sessie met meerdere deelnemers niet het beste idee lijkt.
Wat ik je hierbij wel even mee wil geven, is dat mijn sessies nooit groter zijn dan 10 mensen max. en dat ik werk vanuit een plek van open verbinding en een safe space, waarin alles er mag zijn en niks hoeft. Mijn sessies zijn ook veel meer dan enkel een ijsbad. Inclusief uitgebreid verbindend breathwork en een helende geleide meditatie. Dat past ook heel goed op de wat zwaardere dagen van de menstruatie. Mijn sessies zijn juist gestoeld op vertrouwen vinden in jezelf vanuit wat ik noem 'zachte kracht': moedig zijn, maar niets forceren. Alles in verbinding met jouw lichaam, datgene wat jij op dat moment nodig hebt en zowel nieuwsgierigheid naar het oprekken als bescherming van jouw grenzen.
Dit is een dunne lijn tussen lief zijn voor jezelf en jezelf uitdagen die je kunt zien als een dans. Niet altijd makkelijk, maar oh zo prachtig in de uitvoering. Ik ben van mening dat als we zo altijd in het leven staan, we in staat zijn bergen te verzetten en alles te creëren wat we willen. Zowel op de korte als de lange termijn. Daarom denk ik dat mijn Ice Queen Sessies altijd passen, op elk moment van je cyclus. Toch adviseer ik iedereen die wil meedoen om goed voor zichzelf te voelen of het klopt. Want uiteindelijk vind ik dat het aller belangrijkst: dat je zelf leert voelen.
Resumerend zou geef ik je graag het volgende advies mee:
Ik hoop dat dit je helpt een geinformeerde beslissing voor jezelf te nemen. Het is een heel uitvoerig artikel geworden, juist omdat ik het zo belangrijk vind dat je niet alleen deze beslissingen zelf gaat voelen, maar ook de werking van je lichaam en geest door alle fases van je cyclus heen. Heb je er vragen over, laat het me dan zeker weten. Ik beantwoord ze met alle liefde!