De 11 voordelen van koud douchen

De 11 voordelen van koud douchen

Voor mensen die veelvuldig van de sauna gebruikmaken, zal een koude douche niet heel gek aandoen. De praktijk van het jezelf afspoelen onder ijskoud water schijnt de perfecte manier te zijn om een sauna af te sluiten om zo de heilzame werking van de sauna te versterken. Toch zijn er genoeg mensen die denken dat ik compleet gek ben als ik ze vertel dat ik koud douche en zelfs regelmatig in een ijsbad ga zitten. Dat is jammer, want aan koud douchen zijn vele voordelen verbonden.In dit artikel noem ik de 10 belangrijkste:

1. Kou bevordert de bloedcirculatie

Wanneer we ons blootstellen aan koude, gaan er in ons lichaam een heleboel belangrijke mechanismen werken om ervoor te zorgen dat ons we beschermd zijn. Wil je precies weten hoe dit werkt, lees dan het artikel 'Is koud douchen gezond?'. Onderdeel van deze mechanismen is de zogenaamde 'vasoconstrictie' (het vernauwen van de bloedvaten). Dit zorgt ervoor dat er minder bloed naar de ledematen stroomt (handen, voeten, armen, benen, etc.), waardoor het warme bloed in onze core blijft. Dat is belangrijk, omdat hier onze vitale organen huizen. Andersom zien we bij warmte juist een proces van vasodilatatie (het verwijden van de bloedvaten), juist om meer koel bloed door de kleine vaten in je huid te pompen en ons zo te helpen afkoelen.Wanneer we ons regelmatig blootstellen aan koude, trainen we hiermee dan ook onze bloedvaten om goed samen te trekken (de vasoconstrictie) en te verwijden (de vasodilatatie) en zo ons bloed rond te pompen in ons lichaam. Hierdoor bevordert het de bloedcirculatie en versterkt het ons zogenaamde cardiovasculaire stelsel (het geheel van bloedcirculatie vanuit ons hart naar alle organen en ledematen en weer terug). Dit is een heel belangrijk voordeel als je nagaat dat veel mensen in hun leven met hart- en vaatziekten te kampen krijgen. Bovendien helpt een goede bloedsomloop zuurstof en voedingsstoffen beter door het lichaam verspreiden.

2. Kou kan kilo's helpen verliezen

Zodra je lichaam in aanraking komt met de koude druppels van de douchestraal of een koud bad, gooit het je verbranding omhoog in een poging om energie vrij te maken om je lichaam warm te houden. Als je regelmatig in contact komt met de kou, reageert je lichaam bovendien op de omstandigheden door meer bruin vet aan te maken. Dit is een orgaan dat wit vet eenvoudig kan omzetten in warmte. En dat witte vet is nu juist het vet dat we niet willen!Super handig dus in een strijd tegen kilo’s, zeker als je het combineert met gezonde voeding en voldoende beweging. We weten immers niet precies hoeveel wit vet een persoon verliest bij hoeveel blootstelling aan koude en ik kan je hier daarom geen uitgangspunten voor geven. Maar als je let op je gezondheid en hierbij een koude douche toevoegt aan je routine, is er dikke kans dat dit je een gezonde extra boost geeft.
Wist je dat... Water van 20 graden Celsius je metabolisme al met 93% verhoogt en dit bij 13 graden zelfs 350% is?
blije vrouw door gewichtverlies dankzij koudetraining

3. Kou werkt als een natuurlijk antidepressivum

Wetenschappers zijn er nog niet over uit hoe het precies werkt, maar linken het verlichtend effect van kou op depressieve klachten aan twee processen in het lichaam:
  • De hersenen maken adrenaline en endorfine aan zodra het in aanraking komt met de kou. Hierdoor krijg je een opgewekt gevoel.
  • De kou verlaagt de stress waar we in het moderne leven eigenlijk continue mee te maken hebben. Dit principe heet cross-adaptatie (zie volgend punt voor meer uitleg hierover).
Leuk weetje: je hoofd onder de koude kraan geeft een directe endorfine boost. Handig als je een dag een dipje hebt!

4. Kou verlaagt stress in het lijf

Wanneer je onder een koude douche stapt, zal je lichaam automatisch reageren door in de stress-stand te gaan. In je lijf wordt dan adrenaline aangemaakt, die je er feitelijk voorbereidt op een vechten-of-vluchten reactie ('vechten met het water' of 'vluchten van het water'). Dit eeuwenoude overlevingsmechanisme is super effectief wanneer we in levensgevaarlijke situaties komen.Nu is die koude douche natuurlijk niet levensgevaarlijk (zolang we het met beleid doen), dus blijven wij er onder staan tot ons lichaam weer rustig is. Hiermee leren we ons lichaam als het ware ontspannen vanuit stress. En dat heeft een groot voordeel: door het herhaaldelijk triggeren van de adrenalinerespons door vaker een koude douche te nemen,  kunnen we ons lichaam namelijk trainen om steeds beter en sneller te reageren elke keer als we de douche in- en uitstappen.Het vermoeden bestaat zelfs dat je hiermee je lichaam traint om niet alleen beter met de stress van de koude douche om te gaan maar zelfs met alle vormen van stress. Dit werkt door het zogenaamde principe van cross-adaptie, vergelijkbaar aan wat er gebeurt wanneer we een spier trainen. Wanneer we een spier blootstellen aan training door middel van weerstand (bijvoorbeeld gewichten), past ons lichaam zich aan om sterker terug te komen door de spier in kracht te laten toenemen. Het vermoeden bestaat dat dit bij kou net zo werkt. De kou jaagt het stresslevel omhoog, waardoor het lichaam getraind wordt om beter te dealen met andere vorm van stress.

5. Kou geeft een energy boost

Een ander leuk effect van de tijdelijke stress is dat je er flinke energy rush krijgt. Feitelijk bereidt het lichaam zich voor om keihard te dealen met een potentieel bedreigende situatie – namelijk de koude – en mobiliseert het een hoop processen in je lichaam (waaronder de aanmaak van adrenaline en endorfine) om te vechten of te vluchten, waar een hoop energie voor nodig is. Of dit de hele dag bij je blijft, durf ik niet te zeggen. Maar zeker net na de koude douche, geeft het je zo een lekker opgepept en alert gevoel.

6. Kou kan je immuunsysteem een boost geven

Het vermoeden bestaat dat de tijdelijke stressreactie van je lichaam heeft nog een bijkomend voordelig effect heeft, namelijk het boosten van je immuunsysteem. In 2016 ontdekte een onderzoeksgroep van het AMC in een onderzoek naar de effecten van koude douchen onder 3000 proefpersonen dat 29% van de deelnemers die koud douchen zich minder vaak ziek meldt dan de controle groep. “Het koude douchen doet kennelijk iets met het afweersysteem”, aldus onderzoeker Buijze. Alleen wat en hoe precies, dat is nog niet duidelijk.man die energy boost ervaart dankzij koude douche

7. Kou kan helpen bij sportprestaties

Misschien is het je weleens opgevallen dat steeds meer sporters na een atletische prestatie een koude douche nemen of zichzelf onderdompelen in een ijsbad. Wim Hof traint tegenwoordig bijvoorbeeld vele atleten die zweren bij de effectieve werking van kou op het verbeteren van sportprestaties.Waarom is dit zo? Heel simpel is de gedachte dat spieren sneller herstellen wanneer ze in contact komen met directe kou. Dit heeft als direct voordeel dat er weer sneller getraind kan worden. Ook leuk: veel mensen ervaren minder spierpijn wanneer ze hun lichaam na het sporten blootstellen aan een koude douche.Let wel op bij krachttraining: blootstelling aan koude direct na een flinke krachttraining workout kan een averechts effect hebben op de spieraanmaak. Onderzoek wijst uit dat het na zo’n workout beter is een uur te wachten voordat je die koude douche of het ijsbad opzoekt.

8. Kou helpt je beter slapen (en fitter ontwaken)

Een studie van UT Southwestern Medical Center heeft aangetoond dat een lagere lichaamstemperatuur helpt je ‘interne klok’ te reguleren. Dat is handig, want die interne klok bereidt het lichaam voor op allerlei fysiologische processen, waaronder de productie van melatonine (het hormoon dat je slaap- en waakritme regelt). Zo kan een koude douche helpen om beter te slapen, maar ook om beter te ontwaken. Leuk voor ’s avonds én ’s ochtends!Pas alleen op met een koude douche net voordat je van plan bent het bed in te duiken. Als de douche heel koud is, zal je lichaam juist de kerntemperatuur omhoog gooien in reactie op de schok van het koude water en dat helpt bij het in slaap komen juist niet. Beter neem je die koude douche dus in de ochtend en/of tot circa twee uur voordat je wilt gaan slapen.

9. Kou laat huid en haar stralen

Een aloude beauty trick die je misschien wel kent: spoel huid en haar na het douchen of badderen af met koud water en je poriën en haarschubben sluiten zich, met glanzend haar en een gladde huid als resultaat! Bovendien droogt warm water de huid uit. Nog een reden om de douche regelmatig een graadje kouder te zetten.

10. Door trainen met kou kan je beter tegen kou

Oké, toegegeven: niet iedereen zal dit echt een voordeel vinden. Want om op dit punt te komen, moet je jezelf wel eerst door flink wat kou heen jagen (met beleid, uiteraard). Ook dit principe kunnen we - net als de stressreactie - vergelijken met het trainen van een spier. Hoe vaker je je blootstelt aan kou, hoe meer je lichaam zich aanpast om goed met kou om te kunnen gaan. Stiekem ben ik hier persoonlijk super blij mee, want hierdoor voel ik me in het algemeen fysiek krachtiger en comfortabeler in mijn lijf. Vaarwel koude vingers en wintertenen! Ik fiets lekker de hele winter zonder handschoenen en heb nooit meer koude voeten in bed.

11. Kou shift je mindset

Last but not least, een van mijn favoriete voordelen: kou shift je mindset! Want juist in het bewust en gecontroleerd verlaten van de comfort zone - zoals je met koud douchen en andere vormen van koudeblootstelling doet - schuilt een enorm voordeel. Van dit voordeel maak ik ook in mijn Ice Queen Sessies (ijsbad workshops voor vrouwen) veel gebruik. Kou vraagt je het avontuur aan te gaan. Door de weerstand te breken. Om vervolgens te ontdekken wat daar achter ligt…Ga maar eens na dat jij jezelf overtuigt om onder de koude douche te stappen, terwijl je eigenlijk een koukleum denkt te zijn. Hoe krachtig zou je je daarna voelen? De trots dat je je weerstand hebt overwonnen en iets doet buiten je comfort zone boost je zelfvertrouwen zowel op de korte als de lange termijn. En dat is iets wat we weer mee kunnen nemen op heel veel andere vlakken van ons leven!Welk voordeel spreekt jou het meeste aan?
Reactie plaatsen